HUKUM MAD

PEMBAHAGIAN MAD

MAD ASLI 

• Mad Asli (Mad Asas) ialah Mad yang terjadi dengan sebab Huruf Mad. Ia juga dikenali dengan Mad Tabi'ie. Kadar bacaan untuk Mad Asli adalah 2 harakat sama ada ketika menyambung (wasal) atau berhenti bacaan (waqaf).
• Mad Asli terjadi apabila : 
• Huruf Alif (ا) sukun yang didahului dengan huruf yang berbaris atas. Contoh: قَالَ
• Huruf Wau (و) sukun yang didahului dengan huruf yang berbaris hadapan. Contoh: يَقُولُ
• Huruf Ya' (ي) sukun yang didahului dengan huruf yang berbaris bawah. Contoh: قِيلَ

MAD FAR'IE 

Mad Far'ie (Mad Cabangan/Cawangan) dibaca lebih daripada kadar Mad Asli. Kadar harakatnya mengikut jenis Mad.

Mad ini terbahagi kepada beberapa bahagian:

1. Mad Wajib Muttasil (مد واجب متصل) 
2. Mad Jaiz Munfasil (مد جائز منفصل)
3. Mad 'Aridh Lissukun (مد عارض للسكون)
4. Mad Badal (مد بدل)
5. Mad 'Iwadh (مد عوض)
6. Mad Lin (مد لين)
7. Mad Tamkin (مد تمكين)
8. Mad Farq (مد فرق)
9. Mad Silah Qasirah (مد الصلة قصيرة)
10. Mad Silah Tawilah (مد الصلة طويلة)
11. Mad Lazim Harfi Mukhaffaf (مد لازم حرفى مخفف)
12. Mad Lazim Harfi Muthaqqal (مد لازم حرفى مثقل)
13. Mad Lazim Kalimi Mukhafaff (مد لازم كلمى مخفف)
14. Mad Lazim Kalimi Muthaqqal (مد لازم كلمى مثقل)

1) MAD 'ARIDH LISSUKUN 

• Dinamakan Mad 'Aridh Lil Sukun kerana terdapat sukun yang mendatang selepas huruf Mad ketika waqaf. 

• Dibaca 2 harakat kerana pada asalnya ia adalah Mad Asli, dibaca 4 harakat (iaitu martabat pertengahan bagi kadar Mad) kerana seumpama berhimpun dua huruf sukun serta meraikan keadaan asal dan dibaca 6 harakat kerana menyerupai Mad Lazim.

ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَـٰلَمِينَ 

ٱلرَّحۡمَـٰنِ ٱلرَّحِيمِ  

2) MAD BADAL 

• Mad Badal ialah huruf Hamzah berada sebelum huruf Mad di dalam satu kalimah dan tidak terdapat huruf Hamzah atau Sukun selepas huruf Mad.

• Ia dinamakan dengan Mad Badal kerana Huruf Mad tersebut adalah gantian daripada Hamzah. 

• Huruf Hamzah kedua ditukar kepada huruf Mad mengikut baris huruf Hamzah pertama untuk meringankan bacaan. Mad Badal terjadi dalam 4 keadaan: 

• Mad Badal yang terjadi ketika permulaan dan wasal. 
• Mad Badal yang terjadi ketika wasal sahaja. 
• Mad Badal yang terjadi ketika waqaf sahaja. 
• Mad Badal yang terjadi ketika memulakan bacaan dengannya sahaja (ibtida'). 

• Kadar bacaannya adalah 2 harakat.
  
  وَإِذَا تُلِيَتۡ عَلَيۡہِمۡ ءَايَـٰتُهُ ۥ 
  
  
  يَـٰٓأَيُّہَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ 
  
  

3) MAD 'IWAD 

• Berlaku ketika wakaf pada akhir kalimah yang berbaris dua di atas kecuali pada huruf Ta' Marbutah. 

• Ia wajib dibaca dengan kadar 2 harakat kerana ia adalah Mad Tabi'ie yang terjadi kerana waqaf.

وَٱلنَّـٰزِعَـٰتِ غَرۡقً۬ا 

فَٱلسَّـٰبِقَـٰتِ سَبۡقً۬ا 

4) MAD JAIZ MUNFASIL 

• Mad Jaiz Munfashil terjadi apabila Huruf Mad bertemu Hamzah dalam dua kalimah iaitu ketika wasal sahaja. 

• Dinamakan Mad Jaiz Munfashil kerana sebahagian daripada Imam-imam Qiraat membolehkan ianya dibaca lebih daripada kadar Mad Asli dan dinamakan Munfashil kerana Huruf Mad dan Hamzah berada di dalam dua kalimah yang berasingan.

• Kadar harakatnya harus dibaca 4 atau 5 harakat. Mad Jaiz Munfashil ada dua keadaan dalam al-Quran berdasarkan kepada kaedah Resam al-Quran: 

• Mad Jaiz Munfashil Haqiqi iaitu kelihatan jelas terpisah antara Huruf Mad dan Hamzah dalam dua kalimah yang berpisah antara keduanya. 
• Mad Jaiz Munfashil Hukmi iaitu tidak kelihatan secara jelas Huruf Mad dan Hamzah berpisah dalam dua kalimah. Ia seolah-olah dalam satu kalimah. Keadaan ini berlaku pada dua situasi : 
• Ya' al-Nida' (kata seruan) apabila selepasnya ada kalimah yang dimulai dengan Hamzah. 
• Ha' Lil Tanbih apabila selepasnya terdapat Isim Isyara. 

وَلَآ أَوۡلَـٰدُهُم 

لَآ إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ وَٱلۡمَلَـٰٓٮِٕكَةُ 

5) MAD LIN 

• Mad Lin terjadi apabila Huruf Lin bertemu dengan sukun yang mendatang ketika waqaf sahaja. 

• Ia boleh dibaca dengan kadar harakat 2, 4 dan 6. 

• Dinamakan Mad Lin kerana ia terjadi pada Huruf Lin dan boleh dibaca dengan kadar 2, 4 dan 6 kerana ia sebahagian daripada Mad 'Aridh Lil Sukun 

مِثۡلُ حَظِّ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ‌ۚ

6) MAD SILAH

• Silah bermaksud sambung. Mad ini terjadi apabila Huruf Ha Dhamir (ه) berada pada akhir kalimah.
• Cara mengenalnya ialah apabila terdapat Ha' Dhomir pada akhir kalimah, sebelumnya terdapat huruf yang berbaris dan selepasnya juga terdapat huruf yang berbaris. 
• Syarat untuk menjadikan Mad Silah adalah huruf sebelum dan selepas Ha Dhamir tersebut berbaris fathah (atas), kasrah (bawah), atau dhommah (depan). 
• Dibacakan dengan silah atau mad ketika menyambungkan (wasal) bacaan sahaja. Ianya terbahagi kepada dua:-

MAD SILAH QASIRAH

• Qasirah bermaksud pendek. 

• Terjadi apabila selepas Ha Dhamir terdapat huruf selain huruf hamzah.

• Dibaca dengan kadar 2 harakat sahaja ketika menyambungkan bacaan.

MAD SILAH TAWILAH 

• Tawilah bermaksud panjang. 

• Terjadi apabila terdapat huruf hamzah selepas Ha Dhamir.
• Cara mengenalnya ialah apabila terdapat Ha' Dhomir pada akhir kalimah, sebelumnya terdapat huruf yang berbaris dan selepasnya juga terdapat huruf yang berbaris.
• Dibaca dengan kadar 4 atau 5 harakat ketika menyambungkan bacaan.

• Untuk mengenali Mad Silah Towilah, kita cuma perlu memerhatikan selepas ha' terdapat Hamzah Qat'ie :